«Καυτή» η νέα ατζέντα με τους δανειστές – Περιλαμβάνει Ασφαλιστικό, Φορολογία και Ενιαίο Μισθολόγιο στο Δημόσιο

Ασφαλιστικό, φορολογία και ενιαίο μισθολόγιο στο Δημόσιο είναι τρία νέα κεφάλαια που θα βρεθούν στη «ατζέντα» των συζητήσεων της κυβέρνησης με τους θεσμούς για την τελευταία υποδόση του 1 δισ. ευρώ.

1.Φορολογικό: Ένα από το πιο μεγάλα «αγκάθια» στο νέο γύρο των διαπραγματεύσεων της κυβέρνησης με τους δανειστές αναμένεται να αποτελέσει το «πακέτο» της επικείμενης φορολογικής μεταρρύθμισης το οποίο περιλαμβάνει περικοπές και καταργήσεις φοροαπαλλαγών, νέες πιο επαχθείς φορολογικές κλίμακες για εισοδήματα από μισθωτές υπηρεσίες, ενοίκια, κληρονομιές, δωρεές, γονικές παροχές και μεταβιβάσεις ακινήτων, ενσωμάτωση της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης στις φορολογικές κλίμακες καθώς και αύξηση της φορολογίας των αγροτών. Ειδικότερα, το σχέδιο των αρμοδίων υπηρεσιών του υπουργείου Οικονομικών, το οποίο θα τεθεί υπόψη του «κουαρτέτου» προς έγκριση πριν πάρει το δρόμο για τη Βουλή, προβλέπει τα εξής:
* Νέες περικοπές και καταργήσεις φοροαπαλλαγών. Στο «μικροσκόπιο» των υπηρεσιών του υπουργείου Οικονομικών έχουν μπει οι 630 φοροαπαλλαγές που έχουν απομείνει στην ελληνική φορολογική νομοθεσία και «κοστίζουν» περίπου 3,1 δισ. ευρώ στον κρατικό προϋπολογισμό, όπως προκύπτει και από το κείμενο του σχετικού τόμου που κατατέθηκε την Παρασκευή στη Βουλή μαζί με το νέο κρατικό προϋπολογισμό. Συγκεκριμένα, η ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών σχεδιάζει να βάλει «μαχαίρι» σε μεγάλο αριθμό φοροαπαλλαγών, χρησιμοποιώντας ως πρόσχημα τον ισχυρισμό ότι πολλές από τις διατάξεις αυτές δεν εξυπηρετούν κοινωνικούς ή αναπτυξιακούς σκοπούς.  Για να διασκεδάσει δε τις εντυπώσεις θα δεσμευτεί για τη χορήγηση άμεσων εισοδηματικών ενισχύσεων στις οικονομικά ασθενέστερες ομάδες του πληθυσμού, υπό την προϋπόθεση βέβαια ότι αυτές θα εγκριθούν από τους δανειστές. Επισημαίνεται ότι με βάση τον τόμο των φοροαπαλλαγών που συνοδεύει τον κρατικό προϋπολογισμού του 2016:
-123 φορολογικές απαλλαγές που ισχύουν ακόμη στη φορολογία εισοδήματος φυσικών προσώπων κοστίζουν περίπου 328,98 εκατ. ευρώ στον προϋπολογισμό.
 Στις περιπτώσεις αυτές περιλαμβάνονται:
- Η έκπτωση των ιατρικών εξόδων, που προκαλεί απώλεια φορολογικών εσόδων ύψους 85,2 εκατ. ευρώ. Από τα έξοδα αυτά εξετάζεται να αναγνωρίζονται για έκπτωση μόνο όσα υπερβαίνουν τα 100 ευρώ και γίνονται μέσω χρεωστικών ή πιστωτικών καρτών.
- Η έκπτωση 1,5% στην παρακράτηση φόρου εισοδήματος για μισθωτούς-συνταξιούχους, η οποία κοστίζει 54,74 εκατ. ευρώ στον κρατικό προϋπολογισμό. Εξετάζεται η πλήρης κατάργηση της συγκεκριμένης έκπτωσης!
-Το ειδικό καθεστώς φορολόγησης των ναυτικών, το οποίο προκαλεί απώλεια φορολογικών εσόδων ύψους 88,66 εκατ. ευρώ.
 -109 φορολογικές απαλλαγές που ισχύουν στη φορολογία εισοδήματος νομικών προσώπων προκαλούν μείωση 13,75 εκατ. ευρώ στα φορολογικά έσοδα
-19 φοροαπαλλαγές που εφαρμόζονται στον ΕΝΦΙΑ έχουν δημοσιονομικό κόστος 426,24 εκατ. ευρώ.
-79 απαλλαγές και εκπτώσεις που εξακολουθούν να ισχύουν στον Κώδικα ΦΠΑ κοστίζουν περίπου 850 εκατ. ευρώ στον κρατικό προϋπολογισμό. Σ’ αυτές τις περιπτώσεις περιλαμβάνονται ο μειωμένος συντελεστής ΦΠΑ 6% που ισχύει για τα βιβλία, τις εφημερίδες, τα περιοδικά, τα φάρμακα και τα εμβόλια και οι απαλλαγές από τον ΦΠΑ για τις ταχυδρομικές υπηρεσίες, τα καζίνο και τα τυχερά παίγνια.
- Οι 43 φοροαπαλλαγές που ισχύουν σήμερα στους Ειδικούς Φόρους Κατανάλωσης προκαλούν απώλεια εσόδων 972,4 εκατ. ευρώ στα κρατικά ταμεία. Το μεγαλύτερο δημοσιονομικό κόστος, της τάξεως των 558,59 εκατ. ευρώ, προκαλούν οι απαλλαγές από τον ΕΦΚ και η εφαρμογή μειωμένων συντελεστών ΕΦΚ για ορισμένα ενεργειακά προϊόντα, όπως το πετρέλαιο θέρμανσης, το ναυτιλιακό πετρέλαιο κ.λπ.
 * Αλλαγές στις κλίμακες φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων:
Σχεδιάζονται ανακατατάξεις στα κλιμάκια και αυξομειώσεις στους φορολογικούς συντελεστές προκειμένου να διαμορφωθεί μια νέα φορολογική κλίμακα για τα εισοδήματα μισθούς και συντάξεις. Ανοιχτό παραμένει ακόμη το νέο όριο του αφορολογήτου ορίου, αφού υπάρχουν προτάσεις για μείωσή του στο ύψος του ορίου της φτώχειας, αλλά και διατήρησής του στις 9.500 ευρώ υπό την προϋπόθεση όμως ότι θα καλύπτεται με δαπάνες που θα πρέπει να έχουν εξοφληθεί με τη χρήση «πλαστικού» χρήματος.
 * Αναμόρφωση της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης και ενσωμάτωσή της στις κλίμακες φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων: Από το 2016 η εισφορά αλληλεγγύης θα πρέπει, βάσει των δεσμεύσεων του τρίτου Μνημονίου, να ενσωματωθεί στις κλίμακες φορολογίας εισοδήματος. Η εν λόγω κίνηση πάντως θα έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση της φορολογικής επιβάρυνσης για τα μεσαία και χαμηλά εισοδήματα, καθώς θα απαιτηθεί να μειωθεί το αφορολόγητο όριο της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης κάτω από το σημερινό επίπεδο των 12.000 ευρώ.
 *Αύξηση των συντελεστών φορολογίας εισοδήματος για τους αγρότες: Το επόμενο έτος αυξάνεται ο συντελεστής φορολόγησης των αγροτικών εισοδημάτων από το 13% στο 20%, ενώ από το 2017 αυξάνεται περαιτέρω στο 26%. Λόγω των αντιδράσεων πάντως που προκαλούν οι συγκεκριμένες αλλαγές στον αγροτικό κόσμο της χώρας, η κυβέρνηση ψάχνει εναγωνίως ελαφρύνσεις για τους κατ’ επάγγελμα αγρότες ή διεύρυνση των εκπιπτόμενων δαπανών.
 * Αύξηση της φορολογίας στα ενοίκια: Μετά την απόσυρση της διάταξης για την αύξηση των συντελεστών φορολόγησης των ενοικίων, από το 11% στο 15% για ποσά ενοικίων μέχρι 12.000 ευρώ το χρόνο και από 33% στο 35% για ποσά από 12.001 και άνω, η οποία προκάλεσε «θύελλα» αντιδράσεων, πολλά είναι τα σενάρια που εξετάζονται από τις αρμόδιες υπηρεσίες του υπουργείου Οικονομικών. Σε κάθε περίπτωση όποιο σχέδιο κι αν υιοθετηθεί το δημοσιονομικό αποτέλεσμα πρέπει να φέρνει στα δημόσια ταμεία τουλάχιστον 140 εκατ. ευρώ.
 *Αλλαγές στη φορολογία των ακινήτων:
Αλλαγές προωθούνται και στους φόρους αγορών, δωρεών, γονικών παροχών και κληρονομιών ακινήτων. Τα αφορολόγητα όρια στις κλίμακες αυτές θα μειωθούν σημαντικά, ενώ και οι συντελεστές θα αναπροσαρμοστούν. Το κυβερνητικό σχέδιο προβλέπει επίσης την αντικατάσταση του Ενιαίου Φόρου Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΕΝ.Φ.Ι.Α.) από έναν γενικευμένο Φόρο Περιουσίας, που θα επιβάλλεται όχι μόνο στα ακίνητα, αλλά και στα κινητά περιουσιακά στοιχεία. Ο νέος αυτός φόρος και θα επεκταθεί και στις περιουσίες των Ελλήνων στο εξωτερικό. Σε κάθε περίπτωση το εισπρακτικό αποτέλεσμα για τον κρατικό προϋπολογισμό θα πρέπει να είναι το ίδιο με του ΕΝ.Φ.Ι.Α., δηλαδή 2,65 δισ. ευρώ.

2.Το ασφαλιστικό αποτελεί ένα ακόμη μεγάλο «αγκάθι» στο δεύτερο γύρο των διαπραγματεύσεων καθώς παραμένει ως βασική προϋπόθεση για το κλείσιμο της αξιολόγησης η υλοποίηση των αλλαγών στο ισχύον σύστημα, προκειμένου να ολοκληρωθεί η εν λόγω μεταρρύθμιση πριν το τέλος του τρέχοντος έτους και να ανοίξει η συζήτηση για το χρέος.
Θα πρέπει εξάλλου να αναφερθεί ότι οι ανατροπές που έρχονται στο ασφαλιστικό είναι μεγάλες και μάλιστα επώδυνες για χιλιάδες συνταξιούχους, εάν ληφθεί υπόψη ότι ήδη υπάρχει δέσμευση για νέα περικοπή δαπανών το 2016 συνολικού ύψους 1,8 δισ. ευρώ.

3. Νέο μισθολόγιο στο Δημόσιο: Στο σχέδιο που επεξεργάζεται το οικονομικό επιτελείο και θα πρέπει να λάβει σύντομα τη μορφή σχεδίου νόμου, ώστε να κατατεθεί το αργότερο αρχές Δεκεμβρίου στη Βουλή, προβλέπεται η αποσύνδεση του ύψους του μισθού από τον βαθμό του κάθε υπαλλήλου και η επανακατάταξη όλων των υπαλλήλων σε μισθολογικά κλιμάκια με βάση τα χρόνια υπηρεσίας τους με ταυτόχρονο «ξεπάγωμα» των μισθολογικών ωριμάνσεων. Ταυτόχρονα, θα διατηρηθούν και τα τέσσερα επιδόματα που αποδίδονται στους δημοσίους υπαλλήλους και αφορούν στην οικογενειακή παροχή, το επίδομα απομακρυσμένων και παραμεθόριων περιοχών, το επίδομα ανθυγιεινής εργασίας και το επίδομα θέσης ευθύνης. «Κερδισμένοι» των αλλαγών στο μισθολόγιο αναμένεται να είναι οι υπάλληλοι που βρίσκονται τα τελευταία χρόνια στο τελευταίο μισθολογικό κλιμάκιο του βαθμού που έχουν καταταχθεί, αφού η κυβέρνηση σχεδιάζει να αποδώσει τις μισθολογικές ωριμάνσεις που δικαιούνται με βάση το νέο μισθολόγιο, ενώ μεγάλοι «χαμένοι» θα είναι οι υπάλληλοι με πολλά χρόνια προϋπηρεσίας καθώς θα δουν τις αποδοχές τους να «παγώνουν» για τα επόμενα χρόνια λόγω της διατήρησης της προσωπικής διαφοράς. Αξιοσημείωτο είναι επίσης ότι ύστερα από απαίτηση και των δανειστών οι επικείμενες αλλαγές θα επιτύχουν το άνοιγμα της ψαλίδας μεταξύ υπαλλήλων με υψηλά προσόντα και εργαζομένων με χαμηλότερα, μέσω της διαφοράς ωρίμανσης των μισθών. Συγκεκριμένα, το σχέδιο προβλέπει μεταξύ άλλων ότι για τις κατηγορίες υπαλλήλων υποχρεωτικής και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης θα υπάρχουν 13 μισθολογικά κλιμάκια, τα οποία θα αποδίδουν ωριμάνσεις στους βασικούς μισθούς ανά τριετία, ενώ για τους υπαλλήλους πανεπιστημιακής και τεχνολογικής εκπαίδευσης το νέο μισθολόγιο θα προβλέπει 19 μισθολογικά κλιμάκια που θα αποδίδουν αυξήσεις ανά διετία.